Қызылорда облысы Қазақстан Республикасының оңтүстігінде орналасқан. Солтүстігінде Ұлытаумен, солтүстік-батысында Ақтөбе облыстарымен, оңтүстік-батысында және оңтүстігінде Өзбекстан Республикасымен, шығысында Түркістан облысымен шектеседі.
Облыс 1938 жылы 15 қаңтарда құрылған. Әкімшілік орталығы – Қызылорда қаласы.
Алаңы
251 971 шаршы км.
Көрші облыстар мен елдер:
Климаттық жағдайлар
Географиялық деректер
Облыс Арал теңізінен шығысқа қарай Сырдария өзенінің төменгі ағысында, негізінен Тұран ойпатының шегінде орналасқан (биіктігі 50-200 М). Сырдарияның сол жағалауында — Жаңадария мен Қуандарияның құрғақ арналарымен кесілген Қызылқұмның төбелі-жоталы құмдарының кең кеңістігі; оң жағалауда қыраттар (Егізқара, 288 м), құм учаскелері (Арысқұм және т.б.), сортаңдар алып жатқан таяз қазаншұңқырлар кездеседі. Солтүстігінде-төбелі құм массивтері (Кіші борсықтар мен Арал маңы Қарақұм). Қиыр оңтүстік-шығыста Қызылорда облысының шегіне Қаратау жотасының солтүстік-батыс сілемдері (биіктігі 1419 м-ге дейін) енеді.
Қызылорда облысының шекарасына Арал теңізінің солтүстік-шығыс жартысы кіреді. Жалғыз ірі өзен — Сырдария, облыстың орталық бөлігі арқылы оңтүстік-шығыстан солтүстік-батысқа қарай шамамен 1 мың км созылып жатыр, арнасы қатты, көптеген арналары мен жеңдері және кең сулы-батпақты атырауы бар. Су тасқынынан қорғау үшін өзен жағалауында дамбалар салынды; 1956 жылы Сырдария өзенінде Қызыл Орда бөгеті салынды; 1958 жылы Жаңадария арнасы бойынша алқаптарды суару және жайылымдарды суландыру үшін өзен сулары өткізілді.
Жазға қарай жиі құрғап қалатын тұзды көлдер көп (Жақсықылыш, Қамысыбас, Арыс және т.б.); күпек және Теріскен көлдерінде емдік балшықтар кездеседі. Солтүстік-шығыста Қызылорда облысының шекарасына Сарысу өзенінің төменгі ағысы кіреді.
Аумақтың едәуір бөлігін өсімдіктері жоқ құмдар алып жатыр; бекітілген құмдарда жусан-бетегелі, Солянка өсімдіктері, ал көктемде және эфемерлі қоңыр және сұр топырақты құмды және сортаң топырақтарда; құмдар арасындағы төмендеулерде астрагалдар, джузгундар, бидай шөптерінің түрлері өседі. Төбелі құмдар ақ сексеуіл, Тамар, Терескен, биюргун, жусанмен бекітілген. Сырдария алқабында — аллювиалды-шалғынды, жиі тұзды топырақ, сирек тоғайлы ормандар мен бұталары бар шалғынды өсімдіктермен жабылған (талдар, туранга және лох), Дельта мен жағалауда-қамыстың кең баурайы. Шөлде жыртқыш (түлкі-қарсақ, қасқыр және т.б.) және тұяқты (ақбөкен) жануарлар, сондай-ақ кеміргіштер, құстар (тау күлі және т. б.) көп, Сырдария атырауында мускрат жерсіндірілген.
Қызылорда облысы әкімшілік жағынан 7 ауданнан және Қызылорда облыстық маңызы бар қаладан тұрады.
Арал ауданы, орталығы-Арал қаласы;
Жалағаш ауданы, орталығы - Жалағаш кенті;
Жаңақорған ауданы, орталығы-Жаңақорған кенті;
Қазалы ауданы, орталығы-Әйтеке би кенті;
Қармақшы ауданы, орталығы-Жосалы кенті;
Сырдария ауданы, орталығы-Тереңөзек кенті;
Шиелі ауданы, орталығы - Шиелі кенті;
Сондай-ақ облыс аумағында орналасқан.
Облыс аумағында республикалық бағыныстағы Байқоңыр қаласы орналасқан.
Халық 845 581
(Қараша, 2024 ж.)
ЖӨӨ 106,9
(2024 жылдың қаңтар-наурыз айлары 2023 жылға қатысты)
Инфляция 8,0
(Қараша, 2024 ж. жылдық)
Орташа айлық жалақы $740
(2024 жылдың II тоқсаны)
Жеке капиталдың жалпы ағыны 73,9
(2024 жылғы I тоқсан бойынша, млн АҚШ доллары)
Тауар айналымы 822,3
(2024 жылдың қаңтар-қыркүйек айлары бойынша, млн АҚШ доллары)
* Кәсіпкерлік қызметпен айналысатын шағын кәсіпорындарды есепке алмағанда.